KAMPEN – Waar is toch die oude kadekraan gebleven die van 1870 tot 1969 aan de IJsselkade heeft gestaan? Het was een vraag die Jan Elhorst sinds 2000 niet meer los heeft gelaten. Om dat stukje nostalgie terug te halen, werd er een stichting in het leven geroepen en werden ook anderen besmet met het ‘kadekraanvirus.’ Het bouwwerk is nu bestekklaar en de stichting hoopt dat deze in 2014 gereed is voor de volgende editie van Sail Kampen.
“Op de financiĆ«le dekking van anderhalve ton na, zijn wij klaar om met de werkzaamheden te beginnen”, vertelt Elhorst. Het is nadrukkelijk de bedoeling dat de te bouwen kadekraan een exacte werkende replica wordt van het oorspronkelijke model, die net als vroeger ingezet kan worden bij het plaatsen van masten op boten en werkzaamheden waar deze kraan vroeger ook voor werd ingezet.
Gesloopt zonder vergunning
Het verhaal rond het realiseren van de kadekraan begint in 2000, bij de start van de uitvoering van de waterkering Kampen midden. De woning van Elhorst aan de IJsselkade 42, is gebouwd tegen de oude stadsmuur en pilot om de toestand van de muur in beeld te brengen. “Tijdens een kop koffie samen met iemand van het waterschap, een aannemer en een medewerker van de gemeente, vroeg men waar toch die kadekraan gebleven was, die in vroeger jaren aan de IJsselkade stond”, vertelt Elhorst. Eind jaren zestig is de kraan gesloopt zonder dat hiervoor een vergunning is afgegeven. In Middelburg heeft eenzelfde kadekraan gestaan die is gerestaureerd en verheven tot rijksmonument. Dit wilde Elhorst ook en al snel werd de stichting Herbouw Kadekraan Campen opgericht. Aan amateurhistoricus Kees Schilder werd gevraagd uit te zoeken waar de kraan was gebouwd.
Dit bleek ijzergieterij ‘de Prins van Oranje’ in Den Haag te zijn, die ook de kadekranen in Middelburg en Zuphen had gebouwd. In Zutphen herinnert een put met grote glasplaat, waar de fundamenten van de kraan zichtbaar zijn, hier aan. Van enige overblijfselen van de kadekraan in Kampen is niks meer terug te vinden.
De leden van de stichting, die vroeger nog gespeeld hebben bij het opvallende bouwwerk, raken steeds meer in de ban van de kadekraan. Zo komen ze er via internet achter dat ook in het Engelse Dover een vergelijkbare kraan staat, ontworpen door ing. Fairbairn, die ook de ontwerper van de Hollandse exemplaren is geweest die in licentie door ‘de Prins van Oranje’ werden gebouwd.
Medewerking
Om de kadekraan in Kampen weer te herbouwen, vraagt de stichting aan het college van b en w om medewerking, wat unaniem wordt toegezegd. Er vindt een gesprek plaats met de dijkgraaf van het waterschap Sybe Schaap, die wel wil samenwerken. En langzamerhand krijgt de stichting steeds meer partijen om zich heen die willen meehelpen het stukje nostalgie aan de IJsselkade weer terug te brengen.
Via via komt de stichting in contact met vrijwiligers van de werkplaats van de stoomtrein Enkhuizen-Medemblik. Zij hebben ervaring met klinkwerk en het bedrijf zegt toe een bijdrage te willen leveren aan de bouw van de kadekraan. En na een gesprek met scholengemeenschap Pieter Zandt blijkt dat de school bereid is er een leerlingenproject van te maken en waar mogelijk aan de herbouw een bijdrage wil leveren. Ook heeft een van de leerkrachten een schaalmodel van 1 op 10 gemaakt, die te bewonderen is in de leeszaal van het gemeentehuis. En er zijn nog meer bedrijven die mee willen werken. Zo is Fa. Staalbouw in Kampen bereid om tegen materiaalkosten (met een deel zelfwerkzaamheid) garant te staan voor de herbouw. Vlechtbedrijf Wijna wil zorgdragen voor de constructie in de grond en Fa. Van de Vegte is bereid eventuele transporten en kraanwerkzaamheden te verzorgen. “Ook op stratenmakersbedrijf Woning kunnen we een beroep doen”, vertelt Elhorst .”En Bert Slik van het gelijknamige schildersbedrijf zegt zijn medewerking toe.”
Ook heeft zich al iemand bij de stichting gemeld die ervaring heeft in het ontwerpen van mallen voor tandwielen.
Om goed voorbereid aan de slag te gaan, is de stichting ingegaan op het aanbod om naar Middelburg te komen als de kraan van zijn sokkel wordt genomen en ontmanteld wordt voor totale restauratie. De kraan wordt gefotografeerd en ingetekend en met dit materiaal brengt Flevo Engineers uit Emmeloord de kraan driedimensionaal in beeld.
Deze klus is nu voor 99% gereed en er zijn in CAD- bestand nu 105 detailtekeningen beschikbaar, zodat er ook gedetailleerde offertes kunnen worden opgevraagd.
“De stichting heeft nu een contactambtenaar die regelmatig van de vorderingen op de hoogte wordt gehouden”, vertelt Elhorst bevlogen. “En op de financiĆ«le dekking na, waarover Bert Weever zich middels sponsorwerving gaat ontfermen, zijn wij nu klaar om met de werkzaamheden te starten. Natuurlijk zouden we het geweldig vinden als de kadekraan gereed zou zijn als Kampen in 2014 haar poorten opent voor de volgende editie van ‘Sail Kampen’. Maar als dat niet lukt gaan we voor de internationale Hanzedagen in 2017. Dit moet je stapje voor stapje doen.”